رابطه علم معانی با سبک شناسی

Authors
abstract

از جمله راههای مهم و ضروری برای رهایی از مشکلات نقد ادبی و افزودن بر گنجینه فضای نقد ادبی مراجعه به آرای دانشمندان قدیم و میراث گرانقدر آنهاست. به سخن دیگر، با «بازگشت به خویش» می توان تا حدی نیازهای فرا روی نقد ادبی را پاسخگو بود. البته به همین میراث نیز باید با دید دیگری نگریسته شود. علم بلاغت و آرای بزرگان آن در طرح مباحث گوناگون را می­توان در دانشهای جدیدتر بویژه سبک شناسی یافت. گرچه برخی باور دارند که سبک شناسی دانشی جدید است، نخستین کسانی که به سبک توجه کردند، دانشمندان بلاغت بودند. از این رو، این جستار در پی آن است تا به کشف رابطه این دو علم بپردازد. بنابراین ابتدا به معرفی و طرح نظریات مکاتب مختلف سبک شناسی پرداخته شد و سپس قضایای علم معانی را با آن تطبیق داده شد. در پایان مشخص شد که اندیشه های مکاتب مختلف سبک شناسی از جمله سبک شناسی هنجارگریزی، آشنایی زدایی، سبک شناسی تکوینی، سبک شناسی ساختارگرا، سبک شناسی توصیفی و سبک شناسی آوایی در علم معانی خودنمایی می­کند. این امر نشان دهنده پیوند نزدیک دانش سبک شناسی با علوم بلاغت بویژه علم معانی است. البته مسائل علم معانی به طور کامل با نظرات سبک شناسی مطابقت نمی­کند، بلکه میان این دو علم علاوه بر ارتباط، تفاوتهایی نیز وجود دارد. همچنین شدت و ضعف ارتباط علم معانی با هریک از این مکاتب، مختلف است به گونه­ای که با برخی ارتباط بیشتر و با برخی ارتباطی کمتر دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رابطة علم معانی با سبک شناسی

از جمله راههای مهم و ضروری برای رهایی از مشکلات نقد ادبی و افزودن بر گنجینه فضای نقد ادبی مراجعه به آرای دانشمندان قدیم و میراث گرانقدر آنهاست. به سخن دیگر، با «بازگشت به خویش» می‌توان تا حدی نیازهای فرا روی نقد ادبی را پاسخگو بود. البته به همین میراث نیز باید با دید دیگری نگریسته شود. علم بلاغت و آرای بزرگان آن در طرح مباحث گوناگون را می­توان در دانشهای جدیدتر بویژه سبک شناسی یافت. گرچه برخی ب...

full text

رابطة علم معانی با سبک شناسی

از جمله راههای مهم و ضروری برای رهایی از مشکلات نقد ادبی و افزودن بر گنجینه فضای نقد ادبی مراجعه به آرای دانشمندان قدیم و میراث گرانقدر آنهاست. به سخن دیگر، با «بازگشت به خویش» می‌توان تا حدی نیازهای فرا روی نقد ادبی را پاسخگو بود. البته به همین میراث نیز باید با دید دیگری نگریسته شود. علم بلاغت و آرای بزرگان آن در طرح مباحث گوناگون را می­توان در دانشهای جدیدتر بویژه سبک شناسی یافت. گرچه برخی ب...

full text

رمزگشایی شطحیّات بر پایه علم معانی

شطحیّات به دلیل پیوند گسترده ای که با تجارب روحی و ضمیر ناخودآگاه، زبان و ادبیّات، دین و تجارب مذهبی، اجتماع و شرایط فرهنگی دارند، در مواجهه با تفسیر، اغلب پیچیده و گاه بی معنا قلمداد می شوند. حال آنکه جستجوی معنا از جملات شطحی به طور طبیعی نیازمند علم معانی و کشف معنای ثانوی جملات است. اینکه دقیقاً بتوان به معنای اصلی و نیّت حقیقی یک شطّاح دست یافت، انتظار غیرممکنی به نظر می رسد(که البته در ادبیّات ...

full text

جایگاه قصر و حصر در علم معانی

این پژوهش گامی در جهت بازبینی، نقد و تبیین جایگاه حصرو قصر به عنوان یکی از فصول مهم فنّ معانی و از ابزارهای بلاغی کارآمد در تحلیل متون است. این مبحث که مربوط به سطوح درونی کلام و لایه‌های پنهان اندیشة گوینده است، از نخستین کتابهای معانی تا دورة معاصر مورد توجّه اهل بلاغت بوده و بخشی مفصّل و مجزّا را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر این ابزار بلاغی، مورد استفادة متنوع و مکرّر شعرا، نویسندگان و عرف...

full text

بررسی رابطه ی علم معانی و دستور زبان فارسی

علم معانی یکی از شاخه های سه گانه ی علوم بلاغی به شمار می رود که از دیرباز سخن گفتن بر مقتضای حال و مقام مخاطب، موضوع اصلی این علم بوده است. علمای بلاغت از قدیم الایام، بلاغت و دستورزبان را به هم درآمیخته اند به گونه ای که نه تنها بسیاری از اصطلاحات و مباحث دستورزبان در علم معانی راه یافته بلکه بسیاری از ترفندها و قاعده های سخنوری و بلاغت نیز در دستورزبان مطرح گشته است. درواقع پیوند...

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
لسان مبین

جلد ۳، شماره ۸، صفحات ۱۵۹-۱۷۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023